Het begrotingsdebat 2025

Vandaag bespreken we de programmabegroting voor 2025. Een belangrijk moment waarin we niet alleen stilstaan bij de cijfers en doelen voor het komende jaar, maar ook de koers voor de toekomst van Berkelland bepalen en die toekomst kent uitdagingen.

Financiële Gezondheid van Berkelland

Laat de VVD beginnen met goed nieuws: onze gemeente staat er financieel goed voor. We hebben een solvabiliteit van 41% en een vermogen van 95 miljoen euro. Dit bedrag is nagenoeg gelijk gebleven ten opzichte van vorig jaar, wat getuigt van een stabiele financiële basis. We hebben een sluitende begroting voor 2025, en ook de vooruitzichten voor 2024 zien er positief uit.

Op het eerste gezicht lijkt er dus niets aan de hand, maar deze situatie vereist wel dat we scherp blijven, want de omstandigheden kunnen snel veranderen. En dat brengt ons bij de uitdaging die zich aftekent in 2026.

Toekomstige Financiële Uitdagingen

In 2026 zal de bijdrage van de landelijke overheid aan onze gemeente fors worden verlaagd. Dit betekent dat we een tekort op onze begroting verwachten van ongeveer 5 miljoen euro. Een flinke tegenvaller, vooral omdat de verplichtingen en verantwoordelijkheden van de gemeente toenemen, zonder dat daar altijd een evenredige financiële compensatie tegenover staat.

De VVD wil het college complimenteren voor de proactieve stappen die zijn gezet. De ruimte in de begroting van 2025 wordt maximaal benut, en er is al een onderzoek gestart naar mogelijke bezuinigingen om in 2026 wederom een sluitende begroting te realiseren. Dit getuigt van vooruitziendheid en verantwoordelijkheid.

 

“Berkelland heeft een solide financiële basis, maar de verwachte rijksbijdrage in 2026 vraagt om scherpe aandacht en proactieve maatregelen.”

 

Stijgende Kosten in het Sociaal Domein

Een van de grootste uitdagingen blijft echter het sociaal domein. Ten opzichte van de begroting van 2024 zien we een stijging van de kosten met maar liefst 5 miljoen euro. Natuurlijk willen we dat iedere inwoner de zorg krijgt die hij of zij nodig heeft. Dat is voor ons een basisprincipe waar we niet aan willen tornen. Maar er is wel een probleem met de manier waarop deze zorgkosten verdeeld worden.

Het beleid wordt landelijk bepaald, terwijl wij als gemeente verantwoordelijk zijn voor de uitvoering én de kosten. Dit zorgt ervoor dat we opdraaien voor rekeningen waar we zelf nauwelijks invloed op hebben. Een specifiek voorbeeld hiervan is de eigen bijdrage voor huishoudelijke hulp. Die is momenteel zo laag dat veel mensen hun particuliere hulp opzeggen en kiezen voor de gemeentelijke variant, ongeacht hun inkomen. Dit soort situaties legt een onnodige druk op ons budget, en wij vragen u: is dit houdbaar?

 

"Het kan niet zo zijn dat Den Haag beslist en Berkelland de rekening betaalt."

 

VVD: Strak op Uitgaven en Inkomsten Genereren

Als VVD zijn we voorstander van efficiënt en effectief financieel beheer. We willen dat iedere euro die we uitgeven, zorgvuldig wordt overwogen. Dit betekent scherp zijn op onnodige kosten en verspilling voorkomen. Maar nog belangrijker, we willen vooruitkijken naar manieren om onze inkomsten te verhogen en Berkelland aantrekkelijker te maken voor inwoners, bedrijven en bezoekers. Niet door de belasting te verhogen maar door te investeren. Hoe gaan we dat doen? De VVD wil graag een aantal voorstellen toelichten.

 

"Iedere euro moet werken voor Berkelland: efficiënt, doelgericht en zonder verspilling."

 

  1. Actieve Grondpolitiek voor Woningbouw en Bedrijventerreinen

De vraag naar woningen en bedrijventerreinen in Berkelland blijft hoog, en wij willen daar een actieve rol in spelen. Een actieve grondpolitiek waarbij de gemeente zelf grond aankoopt, ontwikkelt, en verkoopt, heeft vroeger geld gekost, maar is nu zeker lonend. Door zelf grond te verwerven en te ontwikkelen, kunnen we niet alleen de woningbouw en bedrijfsterreinen versnellen, maar ook een stabiele bron van inkomsten genereren.

Maar wij zien het belang van samenwerking. De gemeente kan samen met projectontwikkelaars veel bereiken. Werk samen, trek samen op, en pak de projecten samen aan – wij hebben genoeg voorbeelden waar dat morgen kan. Het is een aanpak die zorgt voor snelheid, daadkracht en kwaliteit. Kijk vooral naar wat mogelijk is.

 

"Zelf grond ontwikkelen betekent sneller wonen en werken – voor iedereen!"

 

  1. Woningbouw Versnellen en Vertragingen Voorkomen

De druk op de woningmarkt vraagt om snelle en doeltreffende acties. We willen de snelheid en efficiëntie van onze vergunningverlening verbeteren. Dit kan door in één keer vergunningen goed te keuren en een pragmatische benadering te hanteren – ‘meer naar de geest dan naar de letter’ werken.

Daarnaast hebben recente berichten over vertragingen in woningbouwprojecten, zoals die in Geesteren en Eibergen, ons weer laten zien hoe belangrijk het is om vertragingen te voorkomen. Deze vertragingen raken onze inwoners direct en vergroten de druk op de woningmarkt in Berkelland. Door processen te versnellen en problemen tijdig te signaleren, kunnen we dit soort knelpunten in de toekomst vermijden.

"Met een efficiënter vergunningsbeleid kunnen we de woningnood oplossen én onze gemeente aantrekkelijker maken."


Bovendien moeten we investeren in een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Dit betekent investeren in infrastructuur, scholen, sport en cultuur. Denk aan een extra zaaldeel bij het Timpke of een besluit over de nieuwe sporthal in Ruurlo. Dit zijn investeringen die bijdragen aan het woonplezier en de aantrekkelijkheid van onze gemeente.

Verder willen we meer mogelijkheden voor wonen in het buitengebied, zonder dat het karakter daarvan verloren gaat. Initiatieven zoals woningsplitsing, erfsplitsing en het “Rood voor Rood”-beleid kunnen bijdragen aan de leefbaarheid en woningbouw zonder het landschap te verstoren.

“Meer woonruimte in het buitengebied creëren kan leefbaarheid versterken, zolang initiatieven het landschap respecteren.”

  1. Permanente Bewoning van Recreatiewoningen

Zolang er in Berkelland een tekort is aan betaalbare woningen, pleiten wij ervoor om permanente bewoning van recreatiewoningen te gedogen of te legaliseren. Zeker nu er in Den Haag wordt gewerkt aan wetgeving die dit mogelijk zou maken. Dit kan bijdragen aan het oplossen van de woningnood en biedt mogelijkheden voor mensen die op zoek zijn naar betaalbare huisvesting in onze gemeente.

"Permanente bewoning van recreatiewoningen? Zolang er een woningtekort is, moeten we het gedogen."

 

  1. Meer Ruimte voor Bedrijvigheid

Naast woningbouw is ook de ruimte voor bedrijvigheid cruciaal voor onze toekomst. De huidige werklocaties zijn bijna vol, wat de ontwikkeling van bedrijvigheid belemmert. Wij willen daarom werken aan de ontwikkeling van nieuwe werklocaties, zowel voor grote als kleine kernen. Zo kunnen we ondernemerschap stimuleren, werkgelegenheid bevorderen en de economische groei van Berkelland ondersteunen.

"De VVD staat voor een Berkelland dat durft te investeren in groei en innovatie."

 

  1. Lokale Energieontwikkeling

Een andere belangrijke bron van inkomsten én duurzaamheid is energie. Als gemeente hebben we de kans om een actieve rol te spelen in de energietransitie door te investeren in lokale energieontwikkeling. Door initiatieven voor lokale energie te stimuleren, kunnen we niet alleen onze ecologische voetafdruk verkleinen, maar ook zorgen dat de opbrengsten hiervan in onze gemeenschap blijven. Dit betekent meer lokaal eigendom van energieprojecten en duurzame banen voor onze inwoners.

"Duurzame energie, lokaal eigendom: goed voor het klimaat én voor Berkelland."

 

  1. Toerisme en Infrastructuur Verbeteren

Berkelland heeft prachtige recreatieve mogelijkheden en kan aantrekkelijker worden gemaakt voor toeristen, die bijdragen aan onze lokale economie. Wij willen daarom inzetten op het verbeteren van onze infrastructuur – betere wegen, veilige fietspaden – zodat onze gemeente nog aantrekkelijker wordt voor zowel inwoners als bezoekers.

Ook willen we ruimte geven aan ondernemers in de recreatiesector om te innoveren en de toeristische sector in Berkelland te versterken. Door meer ruimte en flexibiliteit te bieden aan recreatieondernemers kan Berkelland zijn toeristisch potentieel optimaal benutten.

"Toerisme is geen bijzaak; een aantrekkelijk Berkelland levert banen en inkomsten op."

 

 

Afronding

Voorzitter, de VVD ziet toekomstperspectief in deze voorstellen. We willen voorkomen dat we onze financiële uitdagingen uitsluitend aanpakken door bezuinigingen door te voeren. In plaats daarvan willen we inzetten op groei, ontwikkeling en innovatie.

 

"Onze visie is duidelijk: meer woningen, meer werkgelegenheid, en meer kansen voor iedereen."

 

"Niet bezuinigen om te overleven, maar investeren om te bloeien."

 

Daarom hebben we als VVD verschillende moties voorbereid om deze plannen kracht bij te zetten. Wij hopen op de steun van deze raad om onze voorstellen te omarmen. Laten we er samen voor zorgen dat Berkelland niet alleen financieel gezond blijft, maar ook aantrekkelijker en dynamischer wordt voor onze inwoners, ondernemers en bezoekers. Een Berkelland waar iedereen zich thuis voelt en waar we de toekomst met vertrouwen tegemoet kunnen zien.